Çorum’un Boğazkale ilçesi sınırlarında yer alan Hattuşa Antik Kenti, Anadolu’nun en köklü uygarlıklarından biri olan Hititlerin başkentiydi. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu eşsiz arkeolojik alan, yalnızca Türkiye’nin değil, tüm insanlık tarihinin en önemli şehirlerinden biri olarak kabul edilir. Gerek şehir planlaması, gerek yazılı belgeler, gerekse mimari yapıları ile Hattuşa, binlerce yıl öncesine dair büyük bir medeniyetin izlerini taşımaktadır.
Hattuşa’ya Genel Bakış
Hattuşa, MÖ 17. yüzyılda Hititler tarafından başkent olarak seçildi. Jeopolitik konumu, savunma için uygun yapısı ve çevresindeki doğal kaynaklar bu seçimin başlıca nedenleriydi. Şehir, yukarı ve aşağı şehir olmak üzere ikiye ayrılmıştı ve çevresi surlarla çevriliydi. Yerleşim, planlı şehirleşmenin erken örneklerinden biriydi.
Kazılarda ortaya çıkan yazılı tabletler sayesinde Hititlerin diplomatik ilişkileri, hukuki düzenlemeleri, dini törenleri ve günlük yaşamları hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşılmıştır. Hattuşa, bu yönüyle sadece bir şehir değil, aynı zamanda bir kültür ve yönetim merkeziydi.
Hattuşa’da Gezilecek Başlıca Yapılar
1. Büyük Tapınak (Aşağı Şehir):
Hattuşa’daki en önemli yapılardan biridir. Tören alanları, depo odaları ve ibadet bölümleriyle kompleks bir yapıya sahiptir. Fırtına Tanrısı ve Arinna’nın Güneş Tanrıçası’na adanmıştır. Tapınağın çevresinde yüzlerce çivi yazılı tablet bulunmuştur.
2. Kraliyet Sarayı ve Arşivler:
Yukarı şehirde yer alan bu kompleks, Hitit yönetiminin beyni konumundaydı. Arşivlerde bulunan yazılı belgeler, Hititlerin hukuk sistemi, diplomasi, din ve ekonomi konularında ileri bir düzeye ulaştığını göstermektedir.
3. Yerkapı ve Tünel:
Hattuşa’nın savunma sistemlerinin bir parçası olan Yerkapı, dev taş bloklarla inşa edilmiştir. Altında ise gizemli bir tünel bulunur. Bu tünelin ritüel amaçlı mı yoksa kaçış yolu olarak mı kullanıldığı hâlâ tartışmalıdır.
4. Aslanlı Kapı ve Kral Kapısı:
Şehrin ana girişlerinden biri olan Aslanlı Kapı, Hitit sanatının zarif örneklerinden olan aslan kabartmaları ile süslenmiştir. Kral Kapısı’nda ise tanrısallaştırılmış bir kral figürü yer alır. Her iki kapı da dönemin mimari estetiğini gözler önüne serer.
5. Yazılıkaya Tapınağı:
Hattuşa’nın 2 km kuzeydoğusunda yer alan Yazılıkaya, kayalara oyulmuş açık hava tapınağıdır. Burada tanrı ve tanrıça kabartmaları sıralı halde yer alır. Hititlerin dini inanç sistemini anlamak açısından eşsiz bir yerdir.
Ziyaret Bilgileri ve Ulaşım
Hattuşa, Çorum’un Boğazkale ilçesine 4 kilometre uzaklıktadır. Çorum şehir merkezinden ulaşım özel araçla ya da tur servisleri ile sağlanabilir. Girişte ziyaretçilere detaylı bilgi sağlayan bir müze ve danışma ofisi yer alır. Bahar ve yaz ayları, hem hava şartları hem de görsel zenginlik açısından ziyaret için en uygun dönemlerdir.
Neden Görülmeli?
Hattuşa, yalnızca arkeoloji meraklılarının değil, tarih ve kültür seven herkesin mutlaka görmesi gereken bir destinasyondur. Bu şehir, binlerce yıl öncesine ait uygarlığın bugün hâlâ dimdik ayakta kalan izlerini sunar. Üstelik burada gezerken sadece taş yapılara değil, insanlığın uygarlık yolculuğuna tanıklık edersiniz.
Hattuşa, sessizliğin içinde yükselen tarihin sesidir. Hititlerin eşsiz başkentinde, geçmişin ihtişamı bugünün ziyaretçilerini bekliyor.
