Anadolu’nun zengin mutfak kültürüyle öne çıkan illerinden biri olan Çorum, sadece tarihiyle değil, aynı zamanda lezzetleriyle de misafirlerine unutulmaz bir deneyim sunar. Hititlerden Osmanlı’ya kadar pek çok medeniyetin izlerini taşıyan bu kadim şehir, yüzyıllardır süregelen geleneksel mutfağıyla damakları şenlendirir. Etli yemeklerden hamur işlerine, tatlılardan yöresel içeceklere kadar oldukça geniş bir yelpazeye sahip olan Çorum mutfağı, hem yerli halkın hem de ziyaretçilerin vazgeçilmezidir.
1. İskilip Dolması
Çorum mutfağının en özel yemeklerinden biri olan İskilip Dolması, adını İskilip ilçesinden alır. Geleneksel olarak büyük kazanlarda, meşe odunu ateşinde yaklaşık 12-15 saat pişirilir. İçerisinde kemikli kuzu eti, pirinç, tereyağı ve çeşitli baharatlar bulunur. Etin suyu ve aroması, pirince geçerek muazzam bir tat ortaya çıkarır. Genellikle düğünlerde, mevlitlerde ve kalabalık etkinliklerde yapılır.
İskilip Dolması yalnızca bir yemek değil, aynı zamanda bir ritüeldir. Pişirme sürecinin tamamı usta kişiler tarafından yönetilir ve yemeğin sonunda kazan kazınarak lezzetli bir “kazan dibi” elde edilir.
2. Çorum Mantısı
Türkiye’nin birçok ilinde mantı çeşitleri olsa da, Çorum mantısı daha küçük ve yoğurtlu sosuyla kendine has bir yapıya sahiptir. Minik bohçalar şeklinde hazırlanan hamurların içine kıyma koyulur, fırında pişirilir ve üzerine yoğurtla birlikte tereyağında kızdırılmış salça gezdirilir. Genellikle üzerine nane ya da pul biber serpilerek servis edilir.
Çorum mantısı, şehirdeki ev hanımlarının özel günlerde yaptığı en gözde yemeklerden biridir.
3. Etli Sıkma
Kırmızı etle yapılan ve bulgurla yoğrularak hazırlanan etli sıkma, Çorum’un özellikle kırsal bölgelerinde çokça tüketilen geleneksel bir yemektir. Soğan, salça ve baharatlarla lezzetlendirilen karışım, bazen üzüm yaprağına sarılarak da sunulur. Yanında ayran ya da cacıkla servis edilmesi tercih edilir.
4. Keşkek
Keşkek, birçok Anadolu ilinde yapılan bir yemek olsa da, Çorum usulü keşkek özel bir kıvama ve tada sahiptir. Dövülmüş buğday ve etin saatlerce kaynatılmasıyla elde edilir. Üzerine kızgın tereyağında biber veya et suyu dökülerek servis edilir. Özellikle düğün ve bayram sofralarında vazgeçilmezdir.
5. Çorum Tavası
Fırın tavası olarak da bilinen bu yemek, kuzu eti, patates, domates ve yeşil biber gibi sebzelerle hazırlanır. Taş fırınlarda uzun süre pişirildiği için oldukça lezzetlidir. Baharatlarla zenginleştirilen Çorum tavası, pilav ya da lavaş eşliğinde tüketilir.
6. Leblebi Tatlısı ve Leblebi Helvası
Çorum’un simgesi haline gelen leblebi, sadece atıştırmalık olarak değil, aynı zamanda tatlı ve helva yapımında da kullanılır. Özellikle leblebi helvası, un, tereyağı ve ezilmiş leblebi ile hazırlanarak ağızda dağılan bir lezzet sunar. Ayrıca bazı pastanelerde leblebili kurabiye ve pasta çeşitleri de mevcuttur.
7. Kabak Kavurması ve Yumurta ile Kabak
Çorum mutfağında sebze yemekleri de önemli bir yere sahiptir. Özellikle taze kabakla yapılan kavurma, soğan ve salça ile sotelenerek hazırlanır. Üzerine yumurta kırılarak farklı bir versiyonu da yapılır. Pratik ve besleyici bu yemekler, yaz aylarında daha sık tüketilir.
8. Yöresel Çorbalar
Çorum’da özellikle kış aylarında tüketilen çorba çeşitleri oldukça fazladır. Bunlar arasında en çok bilinenler:
- Tarhana Çorbası (ev yapımı tarhana ile),
- Yoğurtlu çorba (buğday ve nohutlu),
- Tutmaç çorbası (ev kesmesi eriştelerle hazırlanır).
Bu çorbalar hem besleyici hem de bağışıklık sistemi için faydalı olduğu için tercih edilmektedir.
9. Tatlılar
Çorum mutfağında şerbetli ve sütlü tatlılar da kendine özgü şekilde yapılır. Özellikle:
- Revani (irmikli, limonlu),
- Şekerpare,
- Sütlaç (fırınlanmış ya da sade),
- Un helvası gibi klasik tatlılar sıkça yapılır.
Ayrıca cevizli erişte tatlısı gibi yöresel alternatifler de sofralarda yer bulur.
10. Yöresel İçecekler ve Sunumlar
Çorum mutfağında yemeklerin yanında genellikle ev yapımı ayran, meyan kökü şerbeti veya hoşaf gibi doğal içecekler tüketilir. Misafirperverliğin önemli olduğu bu şehirde, yemek öncesi veya sonrası mutlaka çay ya da Türk kahvesi ikram edilir.
Sonuç
Çorum mutfağı, Anadolu’nun derin lezzet geleneğini yaşatan, köklü ve zengin bir mutfaktır. Et yemekleri, hamur işleri ve özgün tatlıları ile hem göze hem damağa hitap eden bu lezzetler, kenti ziyaret eden herkesin mutlaka tatması gereken değerler arasındadır. Çorum’da her lokmada tarihi ve kültürü hissedersiniz. Yörenin eşsiz yemekleri, sadece karın doyurmaz, aynı zamanda bir kültür yolculuğuna çıkarır.
